Το πρόβλημα της Διαχείρισης των Απορριμμάτων, τέθηκε πριν από 25 και πλέον χρόνια, ενώ από τη σύνταξη του πρώτου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων και των πρώτων ΠΕΣΔΑ, έχουν διανυθεί 15 και 10 χρόνια, αντίστοιχα.
Από τότε, πέρασαν πολλές δημοτικές, νομαρχιακές, περιφερειακές αρχές και κυβερνήσεις. Πέρασαν και πολλά χρηματοδοτικά προγράμματα. Το πρόβλημα, όμως, δεν λύθηκε και τα περιορισμένα βήματα που έγιναν ήταν ατελέσφορα.
Οι κύριες αιτίες της μη εξεύρεσης λύσης μέχρι σήμερα, είναι οι παρακάτω:
Αιτίες σχετικές με τη Μεθοδολογία και την Πρακτική
- Είναι πραγματικό γεγονός, ότι οι εγκαταστάσεις διαχείρισης των απορριμμάτων είναι οχλούσες. Οπωσδήποτε, όμως, είναι αναγκαίες.
- Κάθε σοβαρή προσπάθεια για λύση απαιτεί: σχεδιασμό σε βάθος χρόνου, πόρους και έγκαιρη ενημέρωση των πολιτών. Αυτό δεν έγινε ποτέ.
- Δεν εφαρμόστηκαν ευρείας κλίμακας μέθοδοι για τον περιορισμό των απορριμμάτων που καταλήγουν σε ταφή (διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση, κ.λπ.).
- Υπήρξε έλλειψη στοιχειώδους περιβαλλοντικής ευαισθησίας. Έτσι, υποθηκεύτηκε η αξιοπιστία κάθε επόμενης αυτοδιοικητικής αρχής, η οποία θα είχε τη βούληση να προωθήσει ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων, που η λειτουργία του θα συμφωνεί με τους περιβαλλοντικούς κανόνες.
- Ο ΧΥΤΑ στην Λευκίμμη δε λειτούργησε ποτέ, ενώ ο ΧΥΤΑ Τεμπλονίου στον οποίο οδηγείται όλο το φορτίο των απορριμμάτων, είναι παράδειγμα κακής διαχείρισης και λειτουργίας.
Αιτίες σχετικές με τις Αυτοδιοικητικές Αρχές και την Κοινωνία
- Το ζήτημα αντιμετωπίστηκε χωρίς όραμα και προοπτική.
- Η στάση που τηρήθηκε, χαρακτηρίζεται από την απουσία πολιτικού σθένους και αποφασιστικότητας, αφού καμία αυτοδιοικητική αρχή δεν ανέλαβε το πολιτικό κόστος της λύσης του προβλήματος.
- Επικράτησαν οι μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
- Υπήρξε έντονη η αδυναμία οικοδόμησης εμπιστοσύνης με την κοινωνία, δεδομένου του ότι δεν έγινε, από τις τοπικές αρχές, η οφειλόμενη προσπάθεια ενημέρωσης του κοινού, με τεκμηριωμένο και πειστικό τρόπο.
- Η αντιμετώπιση του ζητήματος έγινε με αμέθοδο και επιπόλαιο τρόπο. •Αγνοήθηκε η τεκμηριωμένη πρόταση του ΤΕΕ Κέρκυρας για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, που παρουσιάστηκε στις αυτοδιοικητικές αρχές το 2007.
- Οι δεσμεύσεις των αρχών απέναντι στους κατοίκους του Τεμπλονίου ουδέποτε υλοποιήθηκαν, ούτε λήφθηκαν τα ανάλογα μέτρα που αντισταθμίζουν την όχληση και την υποβάθμιση της περιοχής.
Η κατάσταση της διαχείρισης των απορριμμάτων, που σήμερα και στο άμεσο μέλλον θα συναντήσουμε, έχει δεσμευτικούς περιορισμούς ως απότοκο της προηγούμενης κάκιστης αντιμετώπισης.
Ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά. Οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν μέχρι την υλοποίηση της ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων είναι πολλές. Η ανάγκη για να δοθεί οριστική λύση είναι επιτακτική.
Με αυτά τα δεδομένα, οι διαθέσιμες επιλογές που αντέχουν στους περιορισμούς χρόνου, χώρου, που εξασφαλίζουν τεχνικά και περιβαλλοντικά αποδεκτές μεθόδους ολοκληρωμένης διαχείρισης, αλλά και για την αποφυγή προστίμων, είναι αυτές που συνοψίζονται στο δημοσιοποιημένο πόρισμα της Ομάδας Εργασίας, που συγκροτήθηκε με πρωτοβουλία του Δημάρχου.
Το ΤΕΕ έχει ως θεσμική υποχρέωση να συμβουλεύει και να ενημερώνει τόσο την πολιτεία όσο και την κοινωνία, εκφράζοντας σαφείς θέσεις απέναντι στα κρίσιμα προβλήματα του τόπου. Το έκανε διαχρονικά, το κάνει και τώρα.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, το ΤΕΕ Κέρκυρας:
- Στηρίζει σταθερά τις τεκμηριωμένες λύσεις των προβλημάτων και στη συγκεκριμένη περίπτωση, η μοναδική σαφώς διατυπωμένη λύση βρίσκεται στις κατευθύνσεις του πορίσματος της Ομάδας Εργασίας, με το χρονοδιάγραμμα και την μεθοδολογική ανάλυση που το συνοδεύουν.
- Εκφράζει τον έντονο προβληματισμό του σχετικά με την απόφαση της παραπομπής του θέματος σε διαβούλευση, χωρίς να έχουν καθοριστεί οι κανόνες, η διαδικασία και o χρονικός ορίζοντας της διεξαγωγής της, ενώ ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά.
Το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Κέρκυρα, στο σημείο που έχουμε φτάσει, είναι δυσεπίλυτο. Οφείλουμε, ως κοινωνία που προάγει το σεβασμό στο περιβάλλον, να μην το αφήσουμε να γίνει ανεπίλυτο.
ΑΠΟ ΤΟ ΤΚ/ΤΕΕ